Door het aanhoudende ontstekingsproces tasten inflammatoire darmziekten de darmwand aan. Patiënten die aan deze ziektes lijden hebben vaak aandoeningen die ook andere organen aantasten, zoals de huid.
Soorten huidletsels
Huidletsels bij inflammatoire darmziekten kunnen op basis van hun oorzaak en verloop onderverdeeld worden in vier categorieën:
- Huidletsels met dezelfde weefselspecifieke eigenschappen als IBD: bijvoorbeeld kloven aan de aars of aften in de mond
- Reactieve huidletsels: deze huidletsels worden geactiveerd door een onderliggende ziekte, in dit geval de inflammatoire darmziekte
- Huidletsels geassocieerd met inflammatoire darmziekten: een patiënt met inflammatoir darmlijden heeft soms een verhoogde vatbaarheid voor andere auto-immuunziekten. Voorbeelden zijn huidaandoeningen zoals vitiligo, acne, aderontsteking, netelroos (urticaria), lichen planus, en verschillende auto-immuunziekten van de huid zoals bepaalde blaarziekten, psoriasis en een bepaald type van haaruitval (alopecia areata). In zeldzame gevallen worden inflammatoire darmziekten ook geassocieerd met tumoren van de huid zoals de ziekte van Bowen en plaveiselcelcarcinoma. Die moeten chirurgisch verwijderd worden.
- Huidletsels als gevolg van IBD-complicaties of -behandeling: een IBD-patiënt neemt vaak jarenlang weerstandverlagende medicaite om de darmonsteking onder controle te houden. Als bijwerking van de medicatie kan er huiduitslag optreden zoals psoriasis, eczeem, lupus, huidinfecties met bacteriën, schimmels, herpes of gewoon een droge huid (xerosis).
Meest voorkomende letsels
De meest voorkomende huidletsels bij inflammatoir darmlijden zijn:
- erythema nodosum: kenmerkend zijn rode onderhuidse zwellingen op armen of benen
- pyoderma gangrenosum: diepe zweren tasten de huid progressief aan waardoor de huid gaat afsterven
Huidletsels als alarmsignaal
Patiënten met inflammatoire darmziekten moeten grondig worden onderzocht op de aanwezigheid van huidletsels. Vermits de huidletsels de darmziekte vooraf kunnen gaan, moeten spontaan opkomende huidletsels zoals de rode onderhuidse zwellingen (erythema nodosum), ernstige huidontstekingen (pyoderma gangrenosum) of mondaften de artsen alarmeren en hen aanzetten om mogelijk onderliggend en terugkerend darmlijden te onderzoeken. Enkel zo kan een correcte diagnose worden gesteld en de juiste therapie worden opgestart.
Jaarlijks huidonderzoek
Langdurig gebruik van weerstandverlagende medicatie heeft duidelijk een impact op de huid. Daarom is het raadzaam dat IBD-patiënten die medicatie nemen jaarlijks hun huid grondig laten onderzoeken. Zo kan bijvoorbeeld huidkanker vroegtijdig worden opgespoord.
Patiënten met inflammatoir darmlijden vermijden daarnaast het best blootstelling aan de zon en de zonnebank. Bij elke blootstelling – inclusief fietsen, wandelen, tuinieren … - is het noodzakelijk om een zonnebrandcrème met minimaal factor 30 aan te brengen.