De frozen shoulder is een aandoening van het schoudergewricht en betekent letterlijk: bevroren schouder. Andere namen zijn adhesieve capsulitis en irritatieve capsulitis.
Een frozen shoulder ontwikkelt zich niet plots, maar in de loop van maanden. Uw schoudergewricht wordt geleidelijk aan pijnlijker en stijver, waardoor u uw schouder en arm steeds moeilijker kunt bewegen. Meestal hebt u het maar aan één kant.
Symptomen
Pijn in het schoudergewricht
De pijn wordt geleidelijk erger. Meestal is een frozen shouder erg tot heel erg pijnlijk.
- In het begin hebt u alleen 's nachts pijn, of bij sommige bewegingen zoals uw autogordel pakken, uw haar kammen of uw bh vastmaken.
- Na een tijdje lokt ook de kleinste beweging met uw arm en schouder de pijn uit.
- Uiteindelijk doet het zelfs pijn als u het gewricht helemaal niet gebruikt, en maakt bewegen de bestaande pijn nog erger.
Verminderde beweeglijkheid
Het schoudergewricht verstijft geleidelijk aan. Uw schouder gaat op de duur helemaal vastzitten en u kunt uw arm niet meer naar omhoog brengen. Dat is niet alleen het geval wanneer u zelf uw arm probeert te bewegen, maar ook wanneer een dokter of kinesist uw arm manipuleert tijdens een lichamelijk onderzoek.
Doorgaans zijn er 3 opeenvolgende fasen, die elk gemiddeld 4 maanden duren:
- Het bevriezen. Tijdens deze fase is de pijn het ergst. U krijgt geleidelijk aan steeds meer pijn en tezelfdertijd wordt de schouder geleidelijk aan minder beweeglijk.
- De bevroren fase. Dan vermindert de pijn weer, maar zijn de stijfheid en de verminderde beweeglijkheid het grootst.
- Tijdens de dooi gaat het vaak vanzelf weer beter: de pijn neemt verder af en de schouder wordt terug beweeglijker.
Oorzaken
Het begint met een ontsteking van een van de twee slijmbeurzen, de subscapulaire slijmbeurs. Door de ontstekingspijn bent u geneigd uw schouder minder te bewegen. Het gewrichtskapsel wordt minder elastisch, dik en stijf. Het vergroeit met de subscapulaire pees in het schoudergewricht.
Wat die ontstekingen in gang zet is nog niet helemaal duidelijk, maar er zitten bepaalde afwijkende stoffen in het bloed bij mensen met een frozen shoulder.
Wie krijgt het?
Het komt voor bij ongeveer 2 procent van de bevolking. Vooral mensen vanaf 40 jaar worden erdoor getroffen. Meer vrouwen dan mannen krijgen het. Meestal zit het aan de arm en schouder die u het minst gebruikt.
Mensen met diabetes hebben vijfmaal meer kans om het te krijgen. Als u type I diabetes hebt, is die kans zelfs nog groter. Bovendien is een frozen shoulder bij diabetici meestal ernstiger en evolueert hij sneller dan bij de rest van de bevolking. En ze hebben het vaker aan beide schouders. Dat komt omdat suikerziekte ook het bindweefsel aantast en verzwakt.
Diagnose
Hoe sneller het ontdekt wordt, hoe beter. Maar een arts kan een beginnende frozen shoulder alleen ontdekken als u liggend onderzocht wordt. Daardoor duurt het vaak een tijdje voor duidelijk wordt dat het om een frozen shoulder gaat en niet om een ander schouderprobleem.
De dokter kan een RX-foto en een echografie laten uitvoeren om andere oorzaken uit te sluiten. Is er op die beelden niets te zien, dan is het meestal een frozen shoulder. Gesofisticeerder onderzoeken zoals een NMR-scan zijn niet nodig.
Behandeling
- Pijnstilling met behulp van niet-steroïdale ontstekingsremmers ofwel NSAID's is het belangrijkst in het begin. Wanneer u minder pijn hebt, gaat u uw schouder vanzelf terug bewegen en verbetert de beweeglijkheid geleidelijk aan weer.
- Kinesitherapie. De kinesist masseert en ontspant de spieren rondom de pijnlijke schouder. Hij of zij leert u ook specifieke oefeningen en strekoefeningen waarmee u uw schouder weer soepel en beweeglijk maakt. Die oefeningen moet u ook thuis veel uitvoeren. Rust roest, maar forceer niets.
- Lukt het daarmee niet, dan helpen twee injecties meestal snel. De injecties bestaan uit een mengsel van lidocaïne - een plaatselijk pijnstillend middel - en cortisone. De eerste injectie wordt gegeven in de slijmbeurs, de tweede 14 dagen later in het gewricht. Ook dan moet u naar de kinesist en thuis veel oefenen.
- Een zeldzame keer is een operatie nodig. Dan wordt alle littekenweefsel verwijderd en worden alle spieren en pezen weer vrijgemaakt. Het is een kijkbuisoperatie waarvoor twee kleine sneetje gemaakt worden. U moet maar een nacht in het ziekenhuis verblijven. Daarna moet u ook weer bij de kinesist langs en moet u uw schouder oefenen om uw vroegere beweeglijkheid te herwinnen.