U kunt anoniem het navelstrengbloed van uw kindje doneren en zo een levensreddende gift doen bij zijn of haar geboorte.
Wat is navelstrengbloed?
Na de bevalling wordt de nageboorte – moederkoek, navelstreng, vliezen – vernietigd. De placenta en de navelstreng bevatten gemiddeld nog zo'n 80 ml bloed van uw baby. Intussen weten we dat dit navelstrengbloed bijzonder rijk is aan stamcellen. Stamcellen zijn in staat om bloed – rode en witte bloedcellen en bloedplaatjes – te vormen. Bij volwassenen zitten deze cellen in het beenmerg.
Wie kan ermee geholpen worden?
Kinderen en volwassenen met leukemie kunnen met navelstrengbloed worden genezen. We kunnen ook patiënten helpen met bloedziekten of met aangeboren afwijkingen die gepaard gaan met een slechte bloedvorming. Bij die patiënten kan beenmerg worden getransplanteerd van een broer of zus die dezelfde weefselantigenen draagt.
Veel patiënten hebben echter geen broer of zus, en de kans dat broer of zus het juiste weefseltype heeft, bedraagt slechts 1 op 4. In ons land vinden elk jaar ongeveer 50 patiënten geen geschikte donor. Speciaal voor deze patiënten zoekt men een niet-familiedonor die beenmerg kan afstaan. Een tweede veelbelovende behandeling is een transplantatie met stamcellen uit navelstrengbloed.
In België kunnen jaarlijks 50 patiënten geholpen worden met navelstrengbloed, maar 50 navelstrengbloeddonaties volstaan daarvoor niet. Soms moet in een bank met meer dan 1 miljoen giften worden gezocht voordat we een geschikte donatie vinden.
De navelstrengbloedbank van het UZ Gent
De navelstrengbloedbank van het UZ Gent is opgericht om de navelstrengbloeddonaties voor bewaring te verwerken en op te slaan. Alle bloedgiften worden getest op allerlei kenmerken die van belang zijn voor de patiënt-ontvanger. Vervolgens worden ze ingevroren.
Alle banken over de hele wereld wisselen met elkaar gegevens uit. Dat vergroot de kans dat ergens ter wereld een geschikte gift wordt opgespoord.
Hoe nemen we navelstrengbloed af?
Na de geboorte knippen we de navelstreng door en wachten we tot de placenta en de vliezen spontaan geboren worden (de nageboorte). In die rustpauze nemen we het navelstrengbloed af. Dat duurt maar enkele minuten en is volledig pijnloos.
Uw kindje ondervindt geen enkel nadeel: de afname gebeurt pas nadat de navelstreng al is doorgeknipt. Mochten zich tijdens de bevalling problemen voordoen die de aandacht van de arts en de vroedvrouw opeisen, wordt geen navelstrengbloed afgenomen. Dat gebeurt evenmin bij een keizersnede.
Uw toestemming is nodig
We kunnen enkel navelstrengbloed afnemen als u een toestemmingsformulier hebt ondertekend. U kan dat al op de prenatale raadpleging doen, of bij de opname op het verloskwartier, maar u doet het in elk geval vóór de afname.
Als we navelstrengbloed afnemen, willen we er zeker van zijn dat het bloed ook veilig is. Daarom nemen we - als de navelstrengbloedafname aan alle vereisten voor donatie voldoet - ook wat bloed bij u af (niet van uw kindje) om het te screenen op bepaalde virussen. De testresultaten behandelen we strikt vertrouwelijk. Als we afwijkende resultaten vaststellen, laten we u dat weten.
We zullen u ook vragen om een medische vragenlijst in te vullen (vergelijkbaar met die voor bloeddonoren). Die behandelen we uiteraard ook vertrouwelijk.
Bij uw arts vragen we medische gegevens over de bevalling en uw kindje op die relevant zijn voor de kwaliteit en veiligheid van het navelstrengbloed.
U hebt later zelf uw donatie nodig?
Stel dat uw kindje later bijvoorbeeld leukemie heeft en kan worden geholpen met een navelstrengbloedtransplant, kan uw gift dan worden teruggevonden?
De code kan op uw vraag worden verbroken. Dat betekent niet noodzakelijk dat we het bloed nog kunnen gebruiken:
- Het navelstrengbloed werd misschien al gebruikt en bevindt zich niet meer in de bank.
- Er kan iets fout zijn gegaan met de afname, verwerking of bewaring.
- Het gegeven bloed voldeed misschien niet aan de criteria, zodat het werd vernietigd.
- Het bloed werd misschien al gebruikt om nieuwe technieken uit te testen die van belang zijn voor de navelstrengbloedbank.
Navelstrengbloedafname voor privéopslag
Opslag van navelstrengbloed door privéfirma's is in België niet toegestaan, tenzij de firma in kwestie verbonden is aan een officiële navelstrengbloedbank. In dat geval moet de overdracht van het navelstrengbloed via deze bank verlopen. In ons centrum worden bijgevolg nooit afnames gedaan die rechtstreeks aan privéfirma's worden overgedragen.