We stellen de diagnose van systeemsclerose aan de hand van een combinatie van lichamelijke klachten, een bloedanalyse en een nagelriemonderzoek. Tijdens de eerste consultatie hebben we ook een uitgebreid gesprek en vindt een klinisch onderzoek plaats.
Gesprek en klinisch onderzoek
Het is noodzakelijk dat uw arts bij de eerste consultatie een zo goed mogelijk beeld krijgt van de aandoening en hoe die zich ontwikkelt. Daarom stelt de arts een hele reeks vragen.
Aansluitend op het gesprek volgt een algemeen lichamelijk onderzoek. Door middel van inspectie en palpatie van de huid (modified Rodnan Skin Score, mRSS) schatten we op zeventien plaatsen de mate van huidverdikking (sclerodermie) in. De score varieert van 0 (geen huidverdikking) tot 3 (maximale huidverdikking) per onderzochte plaats. Op basis daarvan verdelen we systeemsclerose in drie subtypes:
- Gelimiteerde systeemsclerose (LSSc): er is (nog) geen huidverdikking aanwezig. Die vorm is een voorstadium van de werkelijke ziekte en heet daarom pre-systeemsclerose. Niet iedereen krijgt daadwerkelijk de ziekte.
- Gelimiteerde cutane systeemsclerose (LcSSc): de huidverdikking blijft beperkt van de handen tot de elleboogplooien, van de voeten tot de knieplooien en tot het aangezicht.
- Diffuse cutane systeemsclerose (DcSSc): de huidverdikking is aanwezig over het gehele lichaam en reikt tot voorbij de elleboog- en knieplooien en aan de borstkas.
Bloed- en urineanalyse
We vragen een bloed- en urineonderzoek aan. Een bloedafname is van belang om na te gaan of uw bloed bepaalde antistoffen bevat, die in hoge frequentie aanwezig zijn bij systeemsclerose.
We voeren ook een reeks andere tests uit op bloed en urine om de mate van ontstekingsactiviteit te meten en informatie te verkrijgen over het functioneren van de inwendige organen zoals de nieren en de lever.
Nagelriemonderzoek of capillaroscopie
De capillaroscoop (soort microscoop) brengt de structurele afwijkingen van de kleinste bloedvaten (capillairen) van de nagelriem 200 maal vergroot in beeld. Dat onderzoek is pijnloos en duurt een dertigtal minuten. Zo kunnen we inschatten of de afwijkingen (sclerodermapatroon) een symptoom zijn van het Raynaud-fenomeen, of veroorzaakt worden door een bindweefselaandoening, zoals systeemsclerose.
Indien het bloedonderzoek en het sclerodermapatroon afwijkend zijn, in combinatie met het Raynaud-fenomeen, stellen we de diagnose van een (pre-)systeemsclerose.