De methodiek van het zorgpad Gerodent is gebaseerd op kwantitatief en kwalitatief wetenschappelijk onderzoek. Gerodent is nog altijd een actief platform voor onderzoek.
Voorafgaand onderzoek en start van Gerodent
Vlaams onderzoek
Het eerste onderzoek werd door prof. dr. Luc De Visschere uitgevoerd in Vlaanderen (2002-2008) in het kader van een doctoraat met als promotoren prof. Jacques Vanobbergen en prof. Cees de Baat. Dit doctoraat toonde aan dat de mondzorg en mondhygiëne van ouderen in Vlaamse woonzorgcentra onaanvaardbaar was.
Belangrijke oorzaken van de ondermaatse mondgezondheid waren:
- het ontbreken van een gestructureerd mondzorgbeleid
- lage kennis en onvoldoende vaardigheden van zorgverleners in woonzorgcentra
- onvoldoende professionele ondersteuning door tandartsen
Verder bleken de directies van woonzorgcentra vragende partij om blijvende ondersteuning te krijgen van tandheelkundige zorgprofessionals.
In samenspraak met de intramurale sector werd een participatief model ontwikkeld om de dagelijkse mondzorg structureel te verankeren in de dagelijkse zorg in woonzorgcentra. Het model voorzag dat een team van tandheelkundige zorgprofessionals de woonzorgcentra blijvend kwam ondersteunen.
Dit was de directe aanleiding om van start te gaan met Gerodent en een nieuwe manier van zorgverlening te introduceren in Vlaanderen waarbij tandheelkundige professionals preventieve en curatieve mondzorg verlenen bij ouderen in hun eigen leefomgeving.
Gerodent is heel toegankelijk voor bewoners die zich omwille van hun zorgafhankelijkheid moeilijk of zelfs niet kunnen verplaatsen naar de reguliere tandartspraktijk, in het bijzonder voor ouderen met het dementiesyndroom.
Belgisch onderzoek
In 2010 werden de bevindingen van dit Vlaamse onderzoek bevestigd voor België door het Federaal Pilootproject ‘Personen met Bijzondere Noden’, uitgevoerd in opdracht van het Riziv. Naast de mondgezondheid van kwetsbare ouderen bleek ook de mondgezondheid van personen met een beperking ondermaats.
Onderzoek naar Gerondent en start van de Mondzorglijn
In 2017 toonde tandarts Barbara Janssens in haar doctoraatsonderzoek aan dat het zorgpad Gerodent erin slaagt de behandelnood van kwetsbare ouderen in woonzorgcentra sterk te verminderen en dat de kennis en attitude van zorgverleners de goede richting uitgaat.
Dit aan de universiteit Gent ontwikkelde mondzorgmodel werd ook toegepast in de Haalbaarheidsstudie en in 2017 werd het model aangepast door het Vlaams Instituut Mondgezondheid en als methodiek gebruikt in het preventief project Mondzorglijn.
De Mondzorglijn kwam tot stand dankzij subsidies van het Vlaamse ministerie van Volksgezondheid en Welzijn en wordt ondersteund door Gezond Leven. Het doel is de mondgezondheid van kwetsbare ouderen in woonzorgcentra te verbeteren door procesbegeleiders in te zetten bij het invoeren van een preventief mondzorgbeleid.
Vervolgonderzoeken
Sinds 2022 voert prof. dr. Barbara Janssens een vervolgonderzoek uit waarbij de data van het Gerodent-zorgpad waardevol zijn. Onder het promotorschap van prof. Janssens voert Lynn Janssens momenteel een doctoraatsonderzoek uit naar het effect van het Gerodent-zorgpad op de mondhygiëne van kwetsbare bewoners in woonzorgcentra, de beleving van alle betrokken partijen rond Gerodent en de evolutie van de mondgezondheid in woonzorgcentra 10 jaar na de initiële analyses.
De onderzoeksgroep van de universiteit Gent werkt nauw samen met het Vlaams Instituut Mondgezondheid (voorzitter em. prof. dr. Luc De Visschere), Gezond Leven en actoren van de intramurale sector ouderenzorg. Dit alles om een optimale en betaalbare mondgezondheid te kunnen waarborgen voor alle kwetsbare ouderen.
De expertise die de voorbije jaren werd opgedaan binnen de Vlaamse woonzorgcentra wordt momenteel ook ingezet om onderzoek uit te voeren naar het verbeteren van de mondgezondheid bij thuiswonende kwetsbare en zorgafhankelijke ouderen.