Principe
De tracer MIBG (of meta-iodo-benzyl-guanidine) is een aralkylguanidine die ontstaat uit de combinatie van 2 anti-hypertensiva. De stof vertoont een zeer hoge affiniteit met cellen die embryonaal van de neurale lijst afkomstig zijn.
Het opnamemechanisme berust op een actief natriumafhankelijk, verzadigbaar opnamemechanisme doorheen de celmembraan en op de opslag in neurosecretoire granulae in het cytoplasma.
Indicaties
Diagnostisch
- Detectie van tumoren van de neurale lijst: feochromocytoom, paraganglioom, chemodectoom, ganglioneuroom, neuroblastoom; eventueel andere, meer zeldzame neuro-endocriene tumoren
- Functioneel onderzoek van organen: bijniermerg (hyperplasie), myocard (sympathische innervatie), longen (endotheelfunctie), speekselklieren (sympathische innervatie)
Pretherapeutisch
Ter evaluatie van eventuele therapie met I-131 MIBG.
Vandaag bestaan voor de opsporing van een aantal neuro-endocriene tumoren ook PET/CT-technieken, zoals DOTATATE-PET/CT voor de primaire staging van carcinoid en paraganglioom en DOPA-PET/CT voor de staging van medullair schildkliercarcinoom. Voor het feochromocytoom worden nog steeds MIBG, DOPA-PET en FDG-PET gebruikt (FDG-PET voor gemuteerde en/of gemetastaseerde vormen).
Aanvraag
Aanvraagformulier MIBG-scintigrafie
Voorbereiding
- Een aantal medicijnen heeft een negatieve invloed op de opname en dus detectiegraad van MIBG. Het gaat vooral om anti-hypertensiva en anti-depressiva. Bij de aanvraag geldt hiervoor een specifiek protocol. Contacteer een van de artsen van de dienst Nucleaire geneeskunde bij twijfel.
- Het is noodzakelijk om de schildklier te blokkeren. Ook hiervoor geldt een protocol bij de planning van het onderzoek. Wij hanteren de volgende richtlijnen:
- 1 maal 1 capsule met 130 mg KI de dag voor het onderzoek
- 1 maal 1 capsule KI met 130 mg de ochtend van het onderzoek
- 1 maal 1 capsule met 130 mg KI de dag na het onderzoek
- De scan doet, op de injectieprik na, geen pijn. Dat kan kinderen geruststellen. Het is wel belangrijk dat ze heel goed stil blijven liggen. Bij kinderen wordt steeds een infuus geplaatst op kinderafdeling.
Verloop van het onderzoek
- De tracer wordt traag geïnjecteerd, anders kunnen palpitaties, dyspnoe, tensiestijging, flushes en buikpijn optreden.
- Het onderzoek bestaat uit een anterior en posterior whole bodyscanning en duurt ongeveer 20 minuten.
- Diagnostisch:
- Dag 0: I-123 MIBG rond 10.30 uur inspuiten
- Dag 1: scannen 24 uur na injectie
- Pretherapeutisch:
- Spuit nameten na inspuiting en steeds standaard meescannen.
- Dag 0: I-123 MIBG rond 10.30 uur. inspuiten; scannen 4 à 6 uur na injectie
- Dag 1: scannen 24 uur na injectie
- Dag 2: scannen 48 uur na injectie
- Na de scan op 24 uur kan een aanvullende tomografische SPECT/CT van een bepaald aandachtsgebied aangewezen zijn.
Bijwerkingen en veiligheid
- Hartkloppingen, kortademigheid, bloeddrukverhoging, warmtegevoel, buikpijn en roodheid in het gelaat komen voor. Tot 48 uur na toediening van I-123 MIBG kunnen perioden van misselijkheid, zeer uitzonderlijk ook braken, optreden. Dit heeft geen invloed op het onderzoek en is geen reden tot ongerustheid, en zelflimiterend. Eventueel kan een anti-emeticum worden voorgeschreven.
- Iodium-123 vervalt met een halfwaardetijd van 13 uur. Na 1 dag is er dus nog nauwelijks radioactiviteit in het lichaam aanwezig. De gebruikte dosissen zijn laag en houden geen gevaar in.
Verslag en beelden
Iedere focale hyperactiviteit buiten de normale fysiologische distributie wijst op een tumor.
Een functionele evaluatie van een orgaan wordt beschreven in termen van percentage uptake t.o.v. een referentieregio.