Afgelopen zomer werden in het gloednieuwe en enige Belgische protontherapiecentrum PARTICLE in Leuven de eerste patiënten behandeld. Tot voor kort moesten ze voor deze innovatieve vorm van radiotherapie naar het buitenland. In het centrum werken zes universitaire ziekenhuizen – waaronder het UZ Gent – en hun netwerkziekenhuizen samen.
De eerste patiënt van PARTICLE, een jongeman met een zeldzame hersentumor, werd op 22 juli 2020 bestraald. Ondertussen kregen al 7 patiënten er een behandeling met protontherapie.
Protontherapie
Met protontherapie kan een tumor heel gericht bestraald worden waardoor omliggend gezond weefsel maximaal wordt gespaard. De therapie is wereldwijd in opmars en wordt ingezet als omliggend weefsel zo weinig mogelijk stralingsschade mag oplopen – bijvoorbeeld bij kinderen met kanker of bij patiënten met een tumor dicht bij levensnoodzakelijke of kwetsbare organen zoals de hersenen of de ogen.
Behandeling in eigen land
Jaarlijks komen naar schatting 150 tot 200 Belgische kankerpatiënten in aanmerking voor protontherapie. Tot voor kort moesten ze voor hun behandeling naar buitenlandse centra, meestal in Duitsland, Frankrijk of Zwitserland. De Belgische overheid vergoedde de behandeling, maar niet de reis. Het aantal patiënten dat voortaan in Leuven kan behandeld worden zal nog toenemen naarmate klinisch-wetenschappelijke studies nieuwe indicaties aantonen voor protontherapie.
Uniek in Europa
Het nieuwe protontherapiecentrum PARTICLE is uniek in Europa omdat het naast een behandelruimte een afzonderlijke bunker heeft voor hoogtechnologisch onderzoek met een eigen deeltjesversneller of cyclotron. Dankzij die extra cyclotron moet wetenschappelijk onderzoek niet langer buiten de behandeltijden gebeuren – 's avonds en in het weekend – zoals in andere Europese protontherapiecentra.
Nationaal samenwerken
In PARTICLE, kort voor Particle Therapy Interuniversity Center Leuven, bundelen zes universitaire ziekenhuizen en hun netwerkziekenhuizen, de krachten: UZ Leuven, KU Leuven, Cliniques universitaires Saint-Luc en UCLouvain investeren in het nieuwe behandel- en onderzoekscentrum en werken daarvoor samen met UZ Gent, CHU-UCL-Namur, UZ Antwerpen en UZ Brussel. Een primeur voor ons land, net als de structurele samenwerking over de taalgrens heen.
Dankzij de netwerken van de vijf universitaire ziekenhuizen, met daarin ook niet-universitaire ziekenhuizen in Vlaanderen en Wallonië, kan PARTICLE 80 procent van alle radiotherapiecentra in ons land bedienen. Hoewel de patiënt naar Leuven komt voor de bestraling met protonen, blijft de verwijzende arts nauw betrokken.
