Een studie gecoördineerd door het UZ Gent toont aan dat het geneesmiddel Leukine® een belangrijke rol speelt bij de genezing van gehospitaliseerde COVID-19-patiënten. Leukine® bevordert de zuurstofopname vanuit de longen naar het bloed en stimuleert het afweersysteem.
Stofzuigercellen herstellen
Longarts en studiecoördinator prof. Bart Lambrecht (Longziekten UZ Gent en VIB-UGent Centrum voor Ontstekingsonderzoek): ‘Tijdens de eerste golf van COVID-19 zagen we bij patiënten met een ernstig ziekteverloop dat de macrofagen uit de longen verdwenen. Die macrofagen zijn als stofzuigers in onze longen. Ze zuigen binnenkomende virussen op, neutraliseren ze en ruimen alle schade aan de longen op.’
Bij COVID-19 worden die stofzuigercellen vervangen door verwante cellen die de ontsteking net aanwakkeren. Prof. Lambrecht: ‘We kwamen al snel op het idee om Leukine® toe te dienen. Het medicijn had al eerder zijn werking aangetoond bij proefdieren met griepinfectie. Bovendien wisten we uit eigen onderzoek dat een onderdeel van het medicijn de aanmaak van nieuwe stofzuigermacrofagen en het herstel van het longslijmvlies stimuleert.'
Hoopgevende resultaten
Dr. Cedric Bosteels (arts-onderzoeker Longziekten UZ Gent en VIB): ‘We gaven het medicijn 5 dagen lang bovenop de standaardbehandeling (o.a. met zuurstof) aan 40 patiënten die met ernstige zuurstofnood werden opgenomen op een gewone cohorteafdeling in het ziekenhuis. We vergeleken hun vooruitgang met die van 40 andere patiënten die enkel de standaardbehandeling kregen’.
Het onderzoek toont aan dat bij 54 procent van de patiënten de zuurstofopname vanuit de longen verbeterde. In de controlegroep bleef die verbetering beperkt tot 20 procent. Prof. Lambrecht: ‘We zagen bij de groep patiënten die Leukine® kreeg ook een sterke toename van het aantal afweercellen die het virus kunnen herkennen en doden. Die cellen hoop je ook te zien na vaccinatie, maar hier wekte het lichaam de cellen dus zelf op na contact met het virus en Leukine®.’
Verder onderzoek naar meer toepassingen
Aan de Gentse studie namen 5 Vlaamse ziekenhuizen deel. PartnerTherapeutics, dat het medicijn commercialiseert in de Verenigde Staten en Europa, lanceerde op basis daarvan ook een groot onderzoek in de VS, onder impuls van het ministerie van Defensie. De studie is ook daar afgelopen, maar er werd beslist een nieuwe studie op te starten bij 400 ambulante patiënten.
Prof. Lambrecht: ‘Het voordeel van Leukine® is dat het thuis via verneveling met een eenvoudig toestelletje toegediend kan worden. Het veroorzaakt ook nauwelijks bijwerkingen. Ook wij willen graag weten of het werkzaam is bij patiënten in een vroeger stadium van de ziekte. En we hopen dat Leukine® in de toekomst ook gebruikt kan worden bij andere infectieziekten. Een medicijn dat tegelijk het afweersysteem stimuleert en de longschade opruimt, is een unieke combinatie.'
